شپش موی سر مروزه یک معضل جهانی می باشدکه همه کشورها چه فقیر و چه غنی چه در حال توسعه و چه توسعه یافته با انگل شپش در گیر می شوند.
سی درصد افراد مبتلا به شپش در اثر عدم رعایت بهداشت و هفتاد درصد در اثر انتقال شپش به شپش مبتلا می شوند.
میلیون ها انسان سالانه به شپش مبتلا می شوند.
با شروع فصل سرما میزان ابتلا به شپش بیشتر می شود.
انتقال شپش در سرما بیشتر از گرما می باشد.
جلوگیری از شپش و جلوگیری از شپش سر کودکان تنها با رعایت پروتکل سرایت شپش امکان پذیر است.
شپش در تابستان ، زمستان ، بهار و پاییز و تمامی فصول سال و ماههای سال وجود دارد.
اما بیشترین انتقال شپش در ماه های شهریور و مهرماه و فصل زمستان می باشد.
علت شپش سر در کودکان مدرسه ای
راه های انتقال شپش سر در زمستان
۱- در فصول سرد سال برای تامین گرما تجمع افراد در کنار یکدیگر بیشتر می شود.
۲- امکان چسپیدن شپش به لباس های پشمی و بافتنی بیشتر می باشد.
۳- آویزان کردن لباس های گرم در چوب لباسی در مدارس و محل کار و سایر مکان های عمومی شانس انتقال شپش در زمستان را افزایش می دهد.
مدت زمان انتقال شپش سر
طبق تحقیقات انجام شده و داده های آزمایشگاهی وقتی دو شخص آلوده به شپش تماس سر به سر یا تماس با محیط های آلوده به شپش داشته باشند تنها ۳۰ ثانیه زمان نیاز است که شپش از این دو راه اشاره شده وارد شود.
شناخت این موضوع که شپش از چه راهی وارد می شود موجب جلوگیری از بروز شپش در موی سر می شود.
شپش در خارج از محیط سر به دلیل عدم دسترسی به منبع تغذیه زیاد زنده نمی ماند.
شپش تمایل زیادی دارد خود را از طریق چسپاندن به ساقه مو به کف سر برساند.
و با نیش خود کف سر را سوراخ کند و از خون کف سر بمکد.
بنابراین انتقال شپش در دختران به دلیل داشتن موههای بلند بیشتر در معرض ابتلا به شپش موی سر می باشند.
برای شپش مهم نیست موی شخص تمیز باشد یا کثیف فقط خود را به مو می چسپاند.
آیا رشک قابل انتقال هست ؟
رشک محکم به سطح مو چسپیده و امکانانتقال آن وجود ندارد.
شپش در درز لباس ها و یقه ها رشک گذاری می کند.
و بعد از تبدیل رشک به نیمف ، نوزاد شپش برای ادامه زندگی خود را سریع به موی سر می رساند.
شپش چگونه منتقل می شود
ا-انتقال شپش از انسان به انسان
در روش مستقیم شپش از طریق تماس سر به سر که در بین کودکان بسیار مرسوم است انتقال می یابد.
مقاله شپش از چی بدش میاد را مطالعه فرمایید.
این روش انتقال به انتقال نامحسوس یا انتقال شپش انسان به انسان شپش مرسوم می باشد.
2-روش غیر مستقیم
انتقال شپش از لوازم
در این روش شپش از طریق به اشتراک گذاشتن لوازم شخصی از قبیل روسری،کلاه،گل سر و غیره انتقال می یابد.
افراد در معرض آلودگی به شپش
اولین گروه سنی که بیشتر در معرض ابتلا به شپش سر می باشند کودکان می باشند.
کودکان تمایل زیادی دارند از لوازم شخصی یکدیگر استفاده کنند
اسپری جلوگیری از انتقال شپش موی سر
حاوی مواد مایع فاقد هرگونه ترکیبات سمی زا می باشد و در محل های آلوده به شپش موی سر از انتقال شپش از لوازم جلوگیری می کند و از انتقال شپش از فرد آلوده به شپش به فرد فاقد شپش موی سر جلوگیری می کند.
در واقع از انتقال شپش از محیط جلوگیری می کند.
قبل از خرید اسپری جلوگیری از منتقل شدن شپش به گیاهی بودن و نداشتن عوارض آن دقت کنید.
قبل از استفاده از اسپری شپش دقت کنید برای نوزادان ، زنان باردار و شیرده عوارضی نداشته باشد
دقت کنید این اسپری فقط برای استعمال خارجی استفاده می شود.
ترکیبات اسپری جلوگیری از انتقال شپش
دایمتیکون ، اسید بوریک ، گلیسیرین ، عصاره گل شمعدانی ، عصاره گل داوودی ، تری اتانول آمین ، آب
اسپری ضد انتقال شپش
نحوه استفاده از اسپری جلوگیری از انتقال شپش نلا
اسپری را در فاصله ده سانتی متری از مو بگیرید و فشار دهید.
بهتر است زمانی که قصد خارج شدن از منزل را دارید استفاده کنید.
از اسپری در طول روز می توانید چند بار استفاده کنید.
از تماس مایع اسپری به چشم خودداری کنید
نحوه درمان شپش در بارداری را مطالعه فرمایید.
اسپری شپش را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
قبل از مصرف اسپری را تکان دهید.
علائم و علامت ابتلا به شپش
1-خارش
خارش شدید کف سر و گردن و اطراف گوش ها به دلیل لیسیدن کف سر توسط شپش از علائم مبتلا شدن به شپش هست.
2-بی خوابی
در هنگام شپش و تاریک شدن هوا حرکت شپش ها بیشتر می شود و موجب بی خوابی می گردد.
3-قرمزی و مشاهده زخم
4-مشاهده تخم شپش و رشک در لابلای موهها
تنها عامل بقا و انتشار و بیشتر شدن شپش ها روی سر انسان تخم شپش یا نیت می باشد.
این تخم های شپش برای تامین گرما در لابلای موهها و نزدیک به پوست سر چسپیده می شود.
5-مشاهد موجود شپش در لابلای موهها
با خیس کردن موهها و زدن روغن به موی سر حرکت شپش ها کند تر می شوند و ما می توانیم شپش زنده را در لابلای موهها مشاهده کنیم.
عوارض و خطرات ابتلا به شپش موی سر
طولانی شدن مدت زمان درمان شپش موی سر و عدم انتخاب روش درمانی مناسب شپش به پوست کف سر و موی انسان آسیب می رند.
از عوارض مبتلا شدن به شپش تحریک غدد لنفاوی و متورم کردن آن در اثر خارش شدید توسط بیمار که بیشتر در ناحیه پشت گردن اتفاق می افتد.
از عوارض شپش ایجاد زخم و تورم و زخم در اثر خاراندن زیاد کف سر
چسپیدن موههای سر در اثر ترشح مواد چسپناک توسط شپش
از ضرر های شپش بی خوابی
عدم تمرکز
علت خارش پوست سر و ایجاد تورم ناشی از شپش
این زخم ناشی از فرو بردن نیش شپش و تغذیه از خون کف سر انسان می باشد.
همچنین وجود مواد آلرژی زا در بزاق شپش موی سر موجب خارش و تحریک پوست سر و زخم می شود.
همچنین خارش شدید پوست سر و ایجاد زخم باعث ورود باکتری ها و میکروب ها داخل پوست سر می شود و ایجاد عفونت می گردد.
گاهی اوقات این خارش ها آنقدر شدید می شود که لایه های سطحی پوست شکافته و عمق پوست نفوذ می کند.
و موجب زخم و خونریزی و عفونت در عمق پوست می شود.
باز بودن سطح پوست و استفاده همزمان از شامپو و لوسیون ضد شپش التهاب و آلرژی را بیشتر کرده و موجب نفوذ مواد سمی داخل شامپو به داخل پوست سر می شود.
عوارض ناشی از استفاده خودسرانه از شامپو ضد شپش
فرمولاسیون برخی از شامپو های ضد شپش سمی و دارای مواد شیمیایی می باشد.
باز بودن سطح پوست موجب جذب بیشتر این شامپوها می شود .
سرگیجه و عفونت شدید در مواردی مشاهده شده است.
عوارض تمدید شامپوهای ضد شپش
استفاده زیاد و خودسرانه از شامپو ضد شپش موجب لک ، قرمزی و ریزش شدید موی سر می شود.
بنابراین با انتخاب روش درمانی مناسب از عوارض ناشی از شپش جلوگیری کنیم.
افسردگی
در اغلب کودکان به دلیل رفتار نامناسب در مدارس و خانواده منجر به کناره گرفتن از اجتماع و افت تحصیلی می شود.
شپش موجب مرگ نمی شود اما روش درمان غلط گاهی اوقات بسیار خطرناک می باشد.
تیفوس یکی از بیماری هایی است که از شپش به انسان انتقال می یابد اما امروزه هیچ مورد ابتلا به تیفوس در دنیا مشاهده نشده است.
مکان های انتقال شپش سر
مکان های پرتردد و شلوغ مثل پادگان باشگاه های ورزشی ، مهد کودک ها ، مدارس ، آرایشگاه و کمپ ها استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی مثل مترو اتوبوس که احتمال تماس سر به نقاط آلوده به شپش و اماکن انتقال شپش موی سر می باشد.
برای پیشگیری از ابتلا به شپش استفاده از کمد استخرها ، آرایشگاهها ، مسافرخانه ها ، عدم تعویض ملحفه و روبالشی توسط هتل ها و مسافرخانه ها بیشترین آمار آلودگی شپش می باشد.
شپش از طریق آب استخر انتقال نمی یابد.
راههای انتقال شپش در آرایشگاه
1-استفاده از قیچی ، ماشین اصلاح ، پیش بند ، شانه مشترک
2-اصلاح افراد مبتلا به شپش توسط آرایشگر
انتقال شپش در مدارس
1-استفاده از لوازم شخصی و به اشتراک گذاشتن آن در کودکان بیشتر می باشد.
۲- نشستن روی نیمکت و نزدیک شدن سرها این حشره به راحتی از سر دانش آموز آلوده به شپش به دانش آموز دیگر انتقال می یابد.
۳- کنترل کودکان خردسال در جلوگیری از تماس سر به سر بسیار مشکل است بنابراین انتقال شپش در این گروه سنی بسیار زیاد هست.
عملیات غربالگری در مدارس باید از جه زمانی آغاز شود؟
انجام عملیات غربالگری برای مبارزه با شپش باید زمانی انجام شود که دانش آموزان بعد از تعطیلی طولانی به مدارس باز می گردند و در فصول سرد باید انجام شود زیرا در فصول سرد دانش آموزان با پوشش زیاد برای تامین گرما بیشتر با یکدیگر تماس دارند.
راههای انتقال شپش
سیاست های جلوگیری از پیشرفت شپش در مدارس شامل چه مواردی می شود؟
1-اطلاع از روش های غربالگری
2-حساس سازی اولیا دانش آموزان
3-سیاست جداسازی دانش آموزان آلوده
4-سیاست درمان و بازگشت دانش آموز آلوده به شپش به مدرسه
روش غربالگری شپش در مدارس
وقتی یک نفر در کلاس به شپش مبتلا شود باید موهای کل افراد کلاس چک شود.
وقتی در سه کلاس در یک مدرسه افراد مبتلا به شپش باشند کل مدرسه باید چک شود.
موی فرد آلوده به شپش باید تا چهارده روز توسط مربی بهداشت چک شود.
معلمین بهداشت می توانند به هر دانش آموز یک شانه شپش پلاستیکی برای جدا کردن تخم شپش بدهند.
به اولیا دانش آموزان چه آموزش هایی در مورد شپش باید داده شود؟
1-حقیقت ها و هر آنچه که در مورد شپش وجود دارد.
2-توضیحات در مورد نحوه استفاده از شامپو های ضد شپش
3-استفاده هر روز از شانه های ضد شپش سر
4-آموزش چک کردن سایر افراد خانواده
5-اهمیت قرنطینه کردن و بازگشت دوباره به مدرسه
لوازم مورد نیاز جهت بازرسی سرتوسط والدین یا مربیان بهداشت مدارس
1-دستکش یکبار مصرف
2-ذره بین
3-شانه ضد شپش لیندا نیت
شپش طی سی ثانیه از یک سر به سر دیگر انتقال یابد.
وقتی یکی از افراد کلاس یا مهدکودک به شپش مبتلا می شوندباید تمامی افراد کلاس باید توسط معلم بهداشت معاینه شوند
و افراد آلوده به شپش باید تحت درمان و جداسازی شوند.
و تمامی افراد خانواد مورد معالجه و بررسی قرار بگیرند.
انتقال شپش از حیوانات
افرادی که حیوان خانگی دارند نگران انتقال شپش حیوان خانگی می باشند.
اما نوع شپش در حیوان و انسان متفاوت می باشد.
شپش از حیوان به انسان انتقال نمی یابد.
چرا انتقال شپش از سگ ، گربه ، پرندگان انسان امکان پذیر نیست؟
بررسی شپش سگ از نظر شکل ظاهری نشان می دهد شپش سگ نمی تواند روی سر انسان زندگی کند.
شپش سگ محکم به موههای سگ می چسپد و جدا کردن آن بسیار مشکل است.
انتقال شپش از یک سگ به سگ دیگر از محل زندگی سگ ها و رختخواب و تماس سگ ها امکان پذیر است.
قبل از شروع درمان از یک دامپزشک مشورت کنید که کدام شامپو ضد شپش برای سگ شما بدون ضرر است.
شما نمی توانید از سگ یا گربه و یا پرنده خود شپش بگیرید.
شپش سگ یک گونه خاص از شپش هست که با خون سگ شما رشد می کند اگر روی سر شما بیاید نمی تواند از خون سر شما تغذیه کند.
انتقال شپش از سگ به گربه و برعکس
منبع تغذیه شپش خون است.
شپشی که از خون سگ تغذیه می کند نمی تواند از خون گربه یا سایر پرندگان و حتی انسان تغذیه کنند.
پس افرادی که حیوان خانگی دارند نگران این موضوع نباشند.
طریقه انتقال شپش عانه و ناحیه تناسلی
شپش ناحیه شرمگاهی از طریق تماس جنسی انتقال می یابد.
راههای جلوگیری از انتقال شپش
عدم استفاده از لوازم شخصی دیگران
آموزش دادن به کودکان و دانش آموزان در مدارس و مهد کودک ها
از تماس سر به سر در مراکز عمومی جلوگیری کنیم.
جوشاندن لباس برای شپش در گذشته در بین سربازان بسیار مرسوم بوده است.
جلوگیری از انتقال شپش در آرایشگاه
حتما یک کیف مخصوص آرایشگاه تهیه کنید و داخل آن لوازم شخصی مثل پیش بند ، قیچی ، شانه ، پیشبند قرار دهید.
برای تهیه آن می توانید از آرایشگر خود مشورت بگیرید.
بعد از هر اصلاح مو لوازم شخصی مربوط به آرایشگاه را با آب داغ بشورید.
الکل هیچ تاثیری در از بین بردن شپش ندارد.
انتقال شپش در آرایشگاههای زنانه خیلی بیشتر از آرایشگاههای مردانه می باشد.
جلوگیری از انتقال شپش در سرما و فصل مدارس
۱- آموزش دادن به دانش آموزان و کودکان در مورد راههای انتقال شپش و ساخت تیزرهای آموزشی و برنامه های کودک در مورد کنترل انتقال شپش موی سر
۲-به فرزندان خود تاکید کنیم لوازم زمستانی یکدیگر را از هم جدا کنیم و آنها را به اشتراک نگذاریم.
سلام
آیا شپش از راه دست دادن انتقال می یابد
خیر
شپش فقط از طریق تماس مو به یکدیگر و نماس مو با اجسام آلوده به شپش انتقال می یابد
در زمان قدیم سرباز ها وقتی از پادگان میومدن لباس ها شونو میجوشوندن تا شپشا از بین بره اما الان خدارو شکر شپش نیست